اهميت خاك در كشاورزي ارگانيك
در روش كشاورزي ارگانيك به خاك اهميت به سزايي داده ميشود. جدا از بخش مواد معدني ،خاك حاوي مواد ارگانيك و هوموس است كه در نتيجه تجزيه بيوماس بوجود ميآيد . در اغلب خاك هاي كشاورزي در مناطق گرم اين ماده فقط درصد كمي را شامل مي شودو دركل 1% كل مواد جامد خاك را تشكيل مي دهد كه اين امر براي باروري خاك بسيار مهم است.
مواد ارگانيك بطور عمده در سطح بالايي خاك قرار دارد كه علت اين موضوع فرايندهاي تبديل مداوم است. قسمت فعال مواد ارگانيك خاك توسط ارگانيسم هاي خاك تجزيه مي شوند و در نتيجه اين ساختارها مي توانند با يكديگر تركيب شده و ساختارهاي هوموسي باثباتي را بوجود آورندكه مدت زمان طولاني تري در خاك باقي مي مانند. اين مواد ارگانيك پايدار خاك يا هوموس به تقويت ساختار خاك كمك شاياني مي نمايد.
نمایش آزمایش خاک:
آزمايش خاك با بيل يك روش ساده است كه حاصلخيزي خاك را با توجه به ساختار خاك آنرا مشاهده ارزيابي كنيم. با كمك بيل تخت باغي، يك قالب از خاك براحتي جدا مي شود تا آنجا كه ممكنست از فشرده شدن يا تغيير شكل بافت خاك جلوگيري كنيد. براي اين منظور بيل را بصورت عمودي داخل خاك كنيد و حفره ايبه اندازه روي بيل بكنيد. اين پروفيل با بريدن لبه هاي آن جدا مي شود. بيل را به اندازه 15 سانتيمتر در كنار چاله فرو ببريد. حالا شما مي توانيد لايه هاي مختلف افق خاك را مشاهده كنيد. توزيع هوموس ، تعداد منافذ(خلل و فرج) يا درجه فشردگي خاك، تراكم و عمق ريشه ها، علائم حضور كرم خاكي و ساير ارگانيسم هاي خاك و همچنين وجود خاك نرم را در آن بررسي كنيد.
ساختار خاك: معني اين چيست؟
در كنار بخش مواد معدني و ارگانيك خاك ،تعدادي منافذ (خلل و فرج) در خاك وجود دارد كه توسط آب و يا هوا پر مي شود اين طريقه قرار گيري فضايي ذرات ومنافذ را بعنوان ساختار خاك مي نامند. منافذ كوچك براي نگهداري آب مناسبند و منافذ بزرگ باعث نفوذ آب باران و آب آبياري مي گردد و به زهكشي و تهويه كمك مي كند.
در خاكهايي با ساختار خوب ذرات مواد معدني و مواد آلي داراي قسمتهاي نرم باثباتي هستند . مواد ارگانيك مانند يك چسب عمل كرده و باعث چسبيدن بخشهاي مختلف خاك به يكديگر مي شوند اين فرايند توسط موجودات زنده خاك مانند كرم خاكي ، باكتريها و قارچها حمايت مي شود.
اما اين مي تواند با مديريت نادرست مانند شخم زني خاك در شرايط مرطوب مزرعه باعث تراكم خاك شود.
آزمِایش خاک:
اكثر افراد اعتقاد زيادي به كارهاي علمي دارند بنابراين وقتي به باروري خاك ميرسيم ممكن است كشاورزان بخواهند خاك خود را در آزمايشگاه مورد تجزيه قرار دهند.
اگر چه آزمايشهاي شيميايي خاك ممكنست اطلاعات خاصي را در مورد بعضي از سوالات به ما بدهند اما كشاورزان نبايد انتظار زيادي از اين ازمايشات داشته باشند.
براي مثال بيشتر مشكلات به آناليز خصوصيات مواد غذايي مربوط مي شود .براي گياهان هميشه محتويات كلي از مواد غذايي ضروري در نمونه كاملاً آشكار نيست. مثلاً ممكنست جذب مواد غذايي توسط مواد معدني به اندازه اي زياد باشد كه ريشه گياهان قادر به استفاده از آن نباشند.
بعضي از آزمايشات با حل كردن نمونه ها، آنها را در معرض تهديد قرار مي دهند بعبارت ديگر مواد غذايي قابل دسترس گياهان را كاهش داده كه اين مي تواند يك محرك واقعي براي كشاورزي رايج به شمار رود.
عمدتاً در مديريت خاكها فعاليت بالاي ميكروارگانيسم هاي خاك باعث بيشتر در دسترس قرار گرفتن مواد غذايي مي شوند اما بهر حال نتايج آزمايش كاملاً قابل اطمينان نيستند.
ديگر مواد غذايي مانند نيتروژن فوق العاده به زمان نمونه برداري بستگي خواهد داشت. در بعضي از موارد، هنوز تجزيه شيميايي خاك مثلاً ميزان اسيديته خاك (PH ) و يا تعيين كمبودهاي مواد غذايي مانند پتاسيم ( K )، روي ( Zn) مفيد است. كشاورزان توليد كننده محصولات ارگانيك مخصوصاً بايد اطلاعاتي را در مورد محتويات خاك بدست اورند و آنرا اندازه گيري كنند تجزيه شيميايي بافت خاك براي مطالعه اثرات باقيمانده آفت كشها بسيار پيچيده بوده و مهمترين قسمت آن ، اين است كه بايد در جستجوي كدام آفت كش بود كه البته روش بسيار پرهزينه اي خواهد بود. آزمايشهاي فيزيكي ارتباط نزديكي به پتانسيل نگهداري آب يا بافت خاك دارد و نمونه ها بايد بسيار دقيق جمع آوري گردند. تجزيه بيولوژيكي كه نمونه اي از فعاليت ارگانيسم هاي فعال خاك است بايد با تجهيزات آزمايشگاهي مخصوصي انجام گيرند كه البته بسيار پرهزينه است . اگر چه استفاده از تجزيه خاك سطح مزرعه با توجه به روشهاي علمي بدليل وجود آزمايشگاههاي مناسب و هزينه آن محدود مي شود . اگر از آزمايش خاك استفاده مي كنيد مطمئن شويد كه در مورد جنبه هاي بارز آن تحقيق شده است يا نه و نتايج آزمايش بطور جدي مورد بحث و بررسي قرار گيرد